Hoe reageer je bij een klapband tijdens het rijden?

Een klapband is een zeer gevaarlijk fenomeen dat tragische gevolgen kan hebben, vooral wanneer er op hoge snelheid wordt gereden. Gelukkig kan het in de meeste gevallen worden voorkomen door de conditie van de banden regelmatig te controleren. In dit artikel leer je alles over klapbanden, inclusief de oorzaken, hoe je moet reageren als het gebeurt en hoe je het risico erop kunt verkleinen.

Hoe manifesteert zich een klapband?

Een klapband is niets anders dan het ontploffen van een band tijdens het rijden. Dit vertaalt zich in een luide knal en plotselinge moeite om de auto onder controle te houden of zelfs volledig verlies van controle over het voertuig. Het is niet moeilijk voor te stellen hoe gevaarlijk dit is als je met hoge snelheid rijdt, vooral als het erg druk is op de weg. Daarom is een klapband op de snelweg een van de gevaarlijkste situaties.

Als banden klappen, scheurt hun structuur letterlijk in stukken. Hoeveel gevaar dit oplevert, hangt af van een aantal factoren, waaronder het type voertuig en de as waarop de schade aan de band is ontstaan.

Een klapband bij een personenauto

Wanneer een band van een personenauto klapt, kan de auto vaak onder controle worden gehouden. Het belangrijkste is om kalm te blijven en geen plotselinge manoeuvres uit te voeren. Verderop in dit artikel vind je gedetailleerde informatie over hoe je met deze situatie om moet gaan. Het belangrijkste is dat je het stuur altijd met beide handen stevig vasthoudt, zodat je onmiddellijk kunt reageren in het geval van een klapband.

Een klapband bij een vrachtwagen

Een klapband bij een vrachtwagen vormt een zeer hoog risico. Het betekent vooral dat je de controle verliest over een type voertuig dat haast niet te beheersen valt in dit soort situaties. Dit komt door het hoge profiel van de banden die op vrachtwagens worden gebruikt en door het enorme gewicht. Deze factoren zorgen ervoor dat de vrachtwagen sneller kantelt en dat de trekkracht naar de zijkant veel sterker is dan bij personenauto's.

Hoe reageer je op een klapband?

De juiste reactie op een klapband is helaas zeker niet intuïtief. In sommige gevallen gaat het om handelingen die vrijwel geen enkele onervaren bestuurder reflexmatig zou uitvoeren. Daarom is het een goed idee om een keer naar het circuit te gaan en bepaalde dingen te oefenen om de juiste gewoonten te ontwikkelen. Het belangrijkste blijt om het stuur stevig vast te houden en voorzichtig te rijden – alleen dan heb je de mogelijkheid om in te grijpen.

Om snel te kunnen reageren, moeten beide handen op het stuur rusten.

Het kllappen van een voor- of achterband en de verschillen in reactie van de auto

Een klapband aan de voorkant wordt beschouwd als de gevaarlijkste situatie. Dit is de bestuurbare as, dus aantasting ervan heeft een enorme negatieve invloed op de bestuurbaarheid van de auto. De bestuurder voelt dan een plotselinge ruk aan het stuur en het voertuig begint zijwaarts te trekken in de richting van de beschadigde band. Zo'n gebeurtenis eindigt vaak in het raken van de vangrail of het in de greppel belanden.

De auto gedraagt zich heel anders als de band er aan de achterkant klapt. Dit is ook een uiterst gevaarlijk fenomeen, dat zich meestal uit in het heen-en-weer slingeren van de achterzijde van het voertuig. De bestuurder heeft dan het gevoel dat hij of zij op een glad oppervlak rijdt. Het is niet moeilijk je voor te stellen welk gevaar dit oplevert voor een bestelwagen met aanhanger.

Ongeacht op welke as de band klapt, zijn de gedragsrichtlijnen grotendeels hetzelfde.

Instructies over wat te doen als een band klapt

1. Blijf vooral kalm na een klapband en rem in geen geval. Vooral hard op het rempedaal drukken veroorzaakt een nog sterkere ruk naar opzij. Als de auto zich redelijk stabiel gedraagt, laat hem dan rustig snelheid minderen door je voet langzaam van het gaspedaal te halen. Als de banden op de vooras zijn geklapt, kun je de handrem voorzichtig aantrekken (mits deze op de achteras werkt). Hiervoor moet je echter één hand van het stuur nemen, dus je moet voor jezelf nagaan welke krachten er op het stuur werken en of je in staat bent om een dergelijk manoeuvre uit te voeren. In deze situatie kunnen we ons geen risico veroorloven.
   
   
2. Vaak trekt de auto na een klapband zo hard naar één kant dat het onmogelijk is om de auto nog onder controle te houden. Op dat moment kan een andere actie, die zeker niet intuïtief is, van pas komen, namelijk gas toevoegen. Hoewel het absurd lijkt, vermindert versnellen de trekkracht en zorgt ervoor dat het voertuig op koers blijft. Als je het gevoel hebt dat de auto gestabiliseerd is, kun je verder gaan met het verlagen van de snelheid.
   
   
3. Als het je lukt om te stoppen, is het zeker handig om de verplichte auto-uitrusting en extra spullen bij je te hebben. Een reflecterend vest, gevarendriehoek en een krik, wielsleutel, reservewiel en pomp zijn essentieel. Controleer na het verwijderen van de beschadigde velg of er geen andere onderdelen beschadigd zijn. Als alles in orde is, kun je het reservewiel monteren.
   
   

Vergeet niet om de stopplaats van je voertuig te beveiligen!

Een klapband - de oorzaken

Er zijn verschillende aspecten die kunnen bijdragen aan een klapband. Elk van deze factoren heeft een aanzienlijke invloed op het gedrag en de structuur van de band zelf.

Te lage of te hoge bandenspanning – veroorzaakt een verkeerde uitlijning van de banden, wat vaak leidt tot vervorming en schade. Daarom is het noodzakelijk om de aanbevolen waarden van de fabrikant op te volgen. Deze zijn te vinden op de deurstijl, de tankklep en in de spanningstabel.

Een fabricagefout in de band – het is altijd verstandig om de banden die je hebt gekocht te controleren. Eenmaal geleverd, doe je er goed aan om ze zorgvuldig te inspecteren op eventuele gebreken. Een uitstekende optie bij het vervangen van banden is levering met montage. Specialisten van de garage kunnen dan beoordelen of de constructie fabricagefouten vertoont. Ondanks deze controle is het het beste om de banden de eerste paar duizend kilometer goed in de gaten te houden.

Banden met de verkeerde eigenschappen gebruiken - het is essentieel om op bepaalde waarden te letten bij het kopen van nieuwe banden. Hiertoe behoren in het bijzonder de maat en de snelheids- en belastingsindexen.

Oververhitting van het remsysteem - een van de niet voor de hand liggende oorzaken, onafhankelijk van de banden zelf, is schade aan het remsysteem. Dank daarbij bijvoorbeeld aan beschadigde zuigers die het remblok continu tegen de remschijf drukken. Hierdoor warmen de afzonderlijke onderdelen en de band zelf op tot zeer hoge temperaturen.

Mechanische schade aan de band – het komt vaak voor dat bestuurders tijdens het rijden over een spijker, glas of andere scherpe elementen rijden. Het vreemde voorwerp doorboort de band, wat er in extreme gevallen toe kan leiden dat de band klapt. Een oplossing voor deze situatie kan de keuze voor Run-Flat-banden zijn.

Overmatig gebruik – de banden worden gedurende hun hele levensduur blootgesteld aan zware belastingen. Hierdoor treedt er op een gegeven moment bandenslijtage op, zoals een versleten loopvlak of verschillende soorten vervorming.

Overbelasting van de auto – een van de factoren die een klapband kunnen veroorzaken is overbelasting van de auto. Zelfs banden met de juiste belastingsindex helpen niet als de auto zwaarder wordt belast dan door de fabrikant wordt aanbevolen. De ophanging werkt dan niet goed en dit kan schade aan de banden veroorzaken.

Hoe voorkom je een klapband?

Volgens het oude principe dat voorkomen beter is dan genezen, is het de moeite waard om van tevoren alles te doen om het risico op een klapband te verkleinen, temeer omdat de meeste acties tijdrovend noch duur zijn. Als je een klapband wilt voorkomen, probeer dan een paar belangrijke regels te onthouden:

1. Zorg ervoor dat je banden altijd de juiste spanning hebben. Controleer de staat van het rubber, bijvoorbeeld bij benzinestations. Dit kun je het beste één keer per week doen. Daarnaast is het verstandig om de spanning te controleren vóór lange ritten en bij plotselinge temperatuurschommelingen. Als je in een bestelwagen rijdt of om andere redenen dagelijks lange afstanden aflegt op snelwegen, is het verstandig om er een gewoonte van te maken om elke ochtend de banden te checken.
   
   
2. Als je over een hard voorwerp of gat bent gereden, bekijk het wiel dan bij de eerste gelegenheid van beide kanten. Controleer op schuurplekken of een "bubbel" aan de zijkant die duidt op een gebroken koord.
   
   
3. Wees extra voorzichtig bij het parkeren. Zorg ervoor dat de band niet tegen de stoeprand drukt of schuurt, en als je al over een rand moet, doe dit dan heel langzaam.
   
   
4. Als je een langere reis maakt, stop dan om de ca. 2 uur. Hierdoor kunnen de banden een beetje afkoelen en heb jij de gelegenheid om te ontspannen.
   
   
5. Vergeet niet om de banden van je auto regelmatig te vervangen. Als ze op geen enkele manier beschadigd zijn, kun je ze het beste vervangen na ongeveer 5 jaar gebruik.
   
   
6. Overweeg om de wielen op te pompen met stikstof. Dit is een gas dat niet gevoelig is voor temperatuurveranderingen, dus het gebruik ervan kan het risico op een klapband verminderen.
   
   
7. Als je een afwijking van de norm opmerkt – bijvoorbeeld frequente luchtlekkage zonder duidelijke reden of trillingen op het stuur die niet worden veroorzaakt door defecten aan de ophanging – kun je het beste naar een bandenspecialist gaan om de banden grondig te laten nakijken. Dit geldt ook als de banden om onverklaarbare redenen te heet worden.
   
   
8. Zorg ervoor dat je het voertuig niet overbelast. Vergeet niet dat een te zware lading ook kan bijdragen aan een klapband.

Welke banden kunnen het risico op een klapband verminderen?

Eén manier om het risico op een klapband te verkleinen is door te kiezen voor Run-Flat-banden. Deze zijn speciaal verstevigd om een tijdje op lage snelheid te kunnen blijven rijden. Run-Flats klappen niet bij perforatie, wat de veiligheid van de bestuurder en inzittenden aanzienlijk vergroot.

Daarbij moet wel worden opgemerkt dat deze banden alleen kunnen worden gebruikt op auto's die zijn aangepast aan een dergelijke oplossing.