Dat de banden een belangrijk onderdeel van de auto zijn is welbekend. Maar die banden liggen op velgen, en die kunnen beschadigd raken. Te hard rijden over hobbelige wegen, of te onvoorzichtig waardoor je een stoeprand raakt kan ertoe leiden dat een velg vervormt, deukt of zelfs scheurt. Een beschadigde velg zorgt ervoor dat je het stuur voelt trillen of zelfs dat de auto uit koers kan raken wat de kans op een ongeval vergroot. De TPMS-sensor die de bandenspanning op het dashboard weergeeft kan hierdoor ook misleidende informatie geven. Maar hoe wordt een velg beschadigd, en waaraan kun je dat merken? En als je velg beschadigd is, moet je dan een nieuwe set kopen of is reparatie van één beschadigde velg mogelijk?
Een kromme velg: geen soepele rit!
Een wiel dat niet rond is, kan de veiligheid van je auto aantasten. Een kromme velg rijdt niet comfortabel en veroorzaakt uitlijningsproblemen. En daarmee komt ongelijke bandenslijtage en verhoogd brandstofverbruik. Wanneer een velg krom, beschadigd, gedeukt of verbogen is kan dit ook veel schade aan de auto zelf veroorzaken. Zo slijten de schokbrekers en wiellagers harder en zullen ze eerder kapot gaan.
Je kunt merken dat een velg krom is aan het gedrag van de auto. Als het stuur trilt dan is een velg op de vooras krom, en als je trillingen in je stoel, of verder naar achteren, voelt dan is een velg aan de achteras krom. Ook als de auto aan het stuur trekt of niet soepel rolt kan dit een gebogen velg betekenen. Een andere hint kan zijn dat de band langzaam leegloopt, want wanneer de velg krom is kan de sluiting met de band wat lucht lekken. Let erop dat je bij moderne banden vaak moeilijk kunt zien dat de spanning laag is, zeker aan de achteras. Pas onder 1,5 Bar is dit echt zichtbaar, dus dit kun je het beste maandelijks bij het tankstation controleren. Schade aan de velg is meestal duidelijk, maar als je wieldoppen hebt is de schade niet zo gemakkelijk zichtbaar. Het is vrij eenvoudig om je wieldoppen te verwijderen en je band en wiel te onderzoeken om te zien of er schade is. Bekijk elke band en velg voor duidelijke schade of vervorming van het wiel. Als de velg krom is, kan het gerepareerd worden door deze recht te trekken. Dit rechttrekken van de velg wordt ook wel richten genoemd. Het richten van velgen gaat met een speciale richtmachine die de plaats van de deuk verwarmd zodat de velg niet scheurt.
Een gebarsten velg repareren met een TIG-las
Grote velgen zien er strak en sportief uit, maar ze worden met plattere banden uitgerust omdat de omtrek van het wiel niet mag veranderen. Maar een plattere band betekent echter ook minder bescherming voor je velg. Een normale band absorbeert schokken en beschermt het metaal van het binnenwiel en de velg. Als je een lekke band hebt of je rijdt met banden die te plat zijn voor de kwaliteit van het wegdek, zullen de velgen zelf de schok opvangen. Op koude dagen moet je zulke platte banden dan ook bijvullen, en je zult altijd voorzichtig moeten rijden op slecht wegdek. Maar ook normale velgen kunnen grote opdonders krijgen bij normaal gebruik. Soms zit er een gat in de weg, en die klap waarvan je tanden gaan klapperen kan heel goed een barst in je velg veroorzaken waardoor je een lekke band krijgt. Of je denkt dat je een oprit afrijdt maar het blijkt een gewoon trottoir te zijn.
Als je te hard door een gat in de weg of over een stoeprand hebt gereden, kan dit leiden tot een gebarsten velg die lucht lekt aan de rand. Dit kan met lassen gerepareerd worden, maar let er wel op dat de werkplaats een deskundige lasser heeft die een hoogwaardige TIG-lasreparatie kan uitvoeren. De las is vaak sterker dan het materiaal van de velg zelf.
Strooizout en corrosie
Een sluipende oorzaak van beschadigde velgen is corrosie. Chemicaliën en bijtende stoffen kunnen dit veroorzaken, maar de meest voorkomende oorzaak is strooizout op winterwegen. Zout kan de tractie op winterse wegen vergroten en laat ijs smelten, maar het is bijtend voor bijna elk materiaal, inclusief de weg en je wielen. Na verloop van tijd, afhankelijk van de metaallegering, zal het zout je velgen beschadigen totdat ze niet langer perfect zijn en niet langer perfect op de banden aansluiten. Als de corrosie te erg wordt moet de velg gerepareerd worden, want zelfs als je over een redelijk goede weg rijdt, kan de verzwakte toestand van het gecorrodeerde metaal ervoor zorgen dat de kleinste oneffenheid een barst in de velg kan veroorzaken. Vooral aluminium velgen lijden veel in koud weer. Ze krimpen meer dan stalen velgen waardoor bandenspanning weglekt met negatieve gevolgen voor wegligging en levensduur van de banden. Het materiaal is ook zachter en daarmee kwetsbaarder voor strooizout. Een stalen velg is gemakkelijker en goedkoper te repareren en wordt voor de winter aanbevolen. Het strooizout tast de velg niet structureel aan en stalen velgen krimpen minder door koud weer. Daardoor blijft de bandenspanning beter behouden met een beter rijgedrag, een lager brandstofverbruik en minder slijtage aan de banden tot gevolg.
Tot slot
Er is nog een veel voorkomende oorzaak van beschadiging aan velgen: fileparkeren. Het doel is dan om zo dicht mogelijk bij de stoeprand te parkeren zonder dat je wielen er echt tegenaan schrapen. Gebeurt dit wél, en met regelmaat, kun je voldoende schade aanrichten om het wiel uit positie te duwen, of te zelfs te vervormen. Stalen velgen zijn kwetsbaarder voor schade dan lichtmetalen velgen, maar zijn wel eenvoudiger te repareren. Een goede smid (als je die nog kunt vinden) kan een stalen velg repareren, maar lichtmetalen velgen moet bij de specialist gericht worden voor rond de 80 euro per velg. Een zwaar beschadigde velg kan wellicht niet gericht worden, dus wees voorzichtig bij het aanschaffen van gebruikte velgen. Wellicht wil de eigenaar zijn probleemvelgen doorschuiven. Vaak kun je beschadiging aan de velg voorkomen door voorzichtig te rijden, maar de schade die strooizout aanricht kun je moeilijk vermijden. Het beste is een set winterbanden met stalen velgen opslaan voor gebruik in de winter. En nu is het een goede tijd om velgen met winterbanden voor een mooie prijs aan te schaffen; volgens voorspellingen kan zich een aanhoudend hogedrukgebied boven de Noordpool vormen dat van de Europese winter van 2020 een koud seizoen zal maken!