Als je wel eens in een flinke hoosbui op de snelweg hebt gereden, dan heb je waarschijnlijk wel eens te maken gehad met aquaplaning. Bij aquaplaning ontstaat er tijdens het rijden een dunne waterfilm tussen de banden en het wegdek. Door de waterfilm verliezen de banden hun grip op de weg. Achter het stuur kun je dat goed voelen. Het is net alsof je auto ineens begint te drijven op een laag water en sturen wordt ineens veel lastiger.
Als je in een hoosbui of op een nat wegdek rijdt, en je merkt dat je weinig controle meer over je auto hebt, probeer dan rustig te blijven. Soms kun je schrikken van het plotselinge tractieverlies, maar het is belangrijk dat je blijft nadenken. Aquaplaning verergert meestal door hoge snelheid, waardoor de autobanden het water niet snel genoeg kunnen afvoeren en de wielen kunnen doorslippen. Ga dus meteen langzamer rijden. Daarmee geef je je banden de kans om weer wat grip op de weg te krijgen en geef je jezelf tijd om de situatie te overzien.
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van aquaplaning?
Zoals gezegd wordt aquaplaning vooral veroorzaakt door een dunne waterfilm tussen de banden en het wegdek. Er spelen echter nog meer dingen mee die aquaplaning kunnen veroorzaken of verergeren en de meeste daarvan hebben te maken met je banden. Denk bijvoorbeeld aan:
- De profieldiepte. Zijn je banden al wat ouder, dan is het profiel afgesleten. Je banden kunnen hierdoor minder water afvoeren en dit versterkt aquaplaning.
- De bandenspanning. Te harde of juist te zachte banden veranderen het contactoppervlak met de weg waardoor er minder water afgevoerd wordt.
- De bandenmaat. De vorm en grootte van het stukje band wat contact maakt met de weg bepalen het risico op aquaplaning. Een groot contactvlak verkleint het risico.
- Het bandenprofiel. Lengtegroeven voeren veel water af. Asymmetrische profielen met diepe en brede breedtegroeven helpen ook om het risico te verminderen.
Aquaplaning is altijd een samenspel tussen de weg, je rijstijl en de autoband. Op de weg heb je weinig invloed, maar op je rijstijl en banden heb je wel invloed. Het regelmatig controleren van je bandenspanning en de profieldiepte zijn dan ook dingen die je moet doen om steeds goede grip op de weg te houden. De juiste bandenspanning zorgt er ook voor dat het bandenprofiel minder hard slijt, waardoor je banden langer meegaan.
Hoe herken je een autoband die goed water afvoert?
Er zitten grote verschillen in bandenprofielen. Sommige profielen zijn zeer geschikt om water af te voeren, terwijl andere profielen dat juist niet zijn. Bij het kopen van autobanden is het daarom goed om te letten op het profiel, omdat het iets zegt over het waterafvoerend vermogen van een band. Hoe beter de band het water afvoert, hoe lager het risico op aquaplaning.
Hoe kun je dit nou zien aan het profiel? Waar je als eerste op moet letten, is hoe het profiel eruit ziet. Een asymmetrisch profiel, waarbij verschillende soorten groeven in de band zitten, die ook nog eens verschillende richtingen hebben, voert water goed af. Zo’n profiel heeft lange, diepe groeven in de lengterichting, gecombineerd met groeven die schuin naar de buitenkant van de band toe lopen. Je ziet dit bijvoorbeeld duidelijk bij regenbanden en ook bij winterbanden. Deze banden hebben meestal een voorgeschreven rijrichting, zodat het loopvlakpatroon optimaal zijn werk kan doen.
Een band die goed water afvoert kun je ook herkennen aan stabiele profielblokken, die zoveel mogelijk grip geven op nat wegdek en in bochten. De diepte van de groeven in het profiel moet bij voorkeur minstens 2 mm zijn bij zomerbanden en 4 mm bij winterbanden. Om de grip op de weg te verbeteren wordt bij deze banden silica als vulstof gebruikt in plaats van roet.
Wat kun je zelf tegen aquaplaning doen?
Het weer heb je zelf niet in de hand. En de kwaliteit van het wegdek ook niet. Denk maar eens aan de diepe groeven die in het asfalt op de rechterbaan kunnen zitten. Deze zorgen voor een hoger risico op aquaplaning. Op je banden en je rijgedrag heb je gelukkig wel invloed. Door slimme keuzes te maken bij de aankoop van je nieuwe banden, kun je het risico op aquaplaning wel flink verlagen. Dat doe je zo:
- Koop de juiste banden en hou rekening met het seizoen. Dat betekent: zomerbanden in de zomer en winterbanden in de winter. Zomerbanden voeren meestal onvoldoende water af in winterse omstandigheden. Kies dus voor de winter een andere band.
- Let goed op het bandenprofiel als je banden koopt. Een goed profiel voert veel meer water af waardoor je meer grip houdt.
- Kies voor speciale regenbanden. Regenbanden zijn helemaal gericht op het afvoeren van zoveel mogelijk water.
- Zorg voor voldoende profieldiepte. Meet regelmatig de diepte van het bandenprofiel of maak gebruik van de slijtage-indicator in de band. Wacht met de vervanging van je banden niet tot de minimale profieldiepte van 1,6 mm is bereikt. Je remweg is dan namelijk al 4 meter langer geworden dan met een profieldiepte van 3-4 mm.
- Rij langzamer als het regent en hou voldoende afstand. Besef goed dat op een nat wegdek je remafstand 2 tot 3 keer langer is dan op een droog wegdek. Hou dus ook minstens 2-3x zoveel afstand van jouw voorligger.
Met bovenstaande maatregelen en tips kun je minder last hebben van aquaplaning. Met de juiste bandenkeuze en regelmatige controle van je autobanden kom je al heel ver. Helemaal voorkomen is helaas niet mogelijk. Zorg dus dat je achter het stuur altijd goed weet wat je moet doen als je merkt dat je banden op een natte weg hun grip verliezen.